Powstanie szkoły polskiej w Budziskach poprzedziła aktywna działalność kółek samokształceniowych i śpiewaczych współdziałających z powstałym w 1911 r. Domem Narodowym „Strzecha” w Raciborzu. Jedną z czołowych organizacji popierających dążenie mieszkańców Budzisk do otwarcia szkoły była powołana w 1923 r. Dzielnica I Związku Polaków w Niemczech oraz Oddział Powiatowy Polsko – Katolickiego Towarzystwa Szkolnego na Śląsku opolskim. W Budziskach już od 1919 r. działały też: świetlica, zwana przez Niemców Domem Polskim ( u Wilhelma Łużyny ), biblioteka ze 180 tomami. Polsko – Katolickie Towarzystwo Szkolne opierając się na Konwencji Genewskiej, dopuszczającej otwarcie szkół mniejszościowych w miejscowościach, w których zgłoszono co najmniej 40 wniosków, 15 maja 1922 r. otrzymało zezwolenie od władz niemieckich, ponieważ Budziszczanie złożyli 96 wniosków na 150 dzieci ( 60,4 % ). Szkołę otwarto 17 listopada 1923 r. Mieściła się ona w tym samym budynku co obecnie. Presje Bund Deutscher Osten powodowały coroczny spadek liczby dzieci uczących się w szkole. Gdyby nie aktywność patriotów takich jak: Józef Leopold Wilk, Franciszek Tkocz, Alojzy Pazurek, Franciszek Grzesik, Józef Fros z sekretarzem raciborskiego oddziału Związku Polaków w Niemczech Leonem Czogałą oraz B. Glaczerem szefem Młodzieży Polsko – Katolickiej na czele, szkoła byłaby zamknięta wcześniej. W latach trzydziestych wzmógł się nacisk administracji niemieckiej i pracodawców na rodziców posyłających dzieci do szkoły mniejszościowej. W 1931 r. zostało w niej tylko 9 uczniów, a w 1933 r. zamknięto szkołę i przedszkole polskie, a po złamaniu Wilhelma Łużyny również i świetlicę polską. Jedynym ośrodkiem krzewienia kultury polskiej zostało Koło Młodzieży Polsko – Katolickiej i śpiewacze „Ogniwo” ( później „Moniuszko” ) działające u Leopolda Czogały oraz Związek Harcerstwa Polskiego w Niemczech który w 1936 r. zorganizował obóz na Frosowej Górce. 15 lipca 1937 r. wygasła Konwencja Genewska. 16 sierpnia 1939 r. hitlerowcy splądrowali świetlicę u L. Tkocza. Działaczy posądzono o szpiegostwo. Resztki dokumentów, książek polskich z działalności znajdują się w szkole i u byłego dyrektora szkoły pana Antoniego Bilińskiego. Działalność szkoły została wznowiona w październiku 1945 roku. Pierwsi nauczyciele: Ligensa,
Knosam, Knych, Wochnik, Lamocik,Wolmann,Uttner. Dyrektorzy polskiej szkoły mniejszościowej: Wyszkoń do 1931 r. Lamocik do 1933 r. |